Een hond is een levend wezen met een eigen wil, karakter en bijbehorende ontwikkeling. De ontwikkeling is afhankelijk van de genetische aanleg van de hond en de omgeving waarin hij zich bevindt.
Een hond ontwikkelt zich via een aantal stadia van pup tot volwassen dier. Deze ontwikkeling start vanaf de geboorte. We zullen in het kort deze stadia beschrijven inclusief de voor deze stadia essentiële informatie over de hond en de opvoeding door de baas.
De neonatale fase:
De eerste 14 dagen na de geboorte vormen de neonatale fase. De pup is blind en doof. De reukzin, en het gevoel voor temperatuursveranderingen zijn wel aanwezig. Dit stelt de pups in staat om de tepel van de moeder te vinden. In deze periode is het enige waar de pup belangstelling voor heeft de melk en de warmte van de moeder.
De overgangsfase:
Deze periode, in de derde levensweek, is een heel belangrijk stadium waarin het jonge dier een stormachtige ontwikkeling doormaakt. De mogelijkheden om prikkels waar te nemen en te verwerken worden snel groter, de oogjes gaan open en ze leren elkaar en hun moeder zien en herkennen. De eerste sociale gedragspatronen worden nu zichtbaar. De pup neemt het gedrag over van de teef en broertjes en zusjes. De pup begint te reageren op zijn omgeving en zal proberen te lopen in plaats van te kruipen. Vanaf nu is het belangrijk dat de pup veel indrukken opdoet zoals oppakken, kinderen, volwassenen, verschillende soorten geluid, knallen, andere dieren etc. Alles wat de pup nu meemaakt wordt later als vanzelfsprekend beschouwd en zit als het waren in het geheugen van de pup ingeprent.
De eerste socialisatiefase: leeftijd van 3 tot 12 weken
Tijdens de eerste socialisatiefase staat de pup open voor alles wat nieuw is, dieren, voorwerpen en geluiden. Deze fase duurt tot de leeftijd van 12 weken. De nieuwsgierigheid overwint de neiging tot vluchten en de pup gaat alles van dichtbij bekijken en besnuffelen. Ook de tandjes worden gebruikt, op zowat alles wat de pups tegenkomen wordt gekauwd. Spelletjes met de nestgenoten zijn aan de orde van de dag. In deze periode wordt de hond geplaatst tussen de 6 en 8 weken, bij voorkeur wanneer de pup 7 weken oud is. Dit in verband met de afnemende nestbinding, toenemend vluchtgedrag en afnemende naderingsneiging. In deze periode gaat het actief socialiseren door en leert de pup ook aan de mens en de omgeving van de mens te wennen.
Belangrijk is om in deze fase de pup overal mee naar toe te nemen en de indrukken die opgedaan worden, te intensiveren. In deze fase leert de pup zijn omgeving te kennen en te accepteren. Hierbij horen ook alle soorten en leeftijden van kinderen, mensen en dieren.
Alles wat de pup tot nu toe te kort is gekomen aan indrukken is later niet meer in te halen.
Vanaf 10 weken kan in een beschermde omgeving gestart worden met de puppycursus waar de eerste stapjes op het gebied van gedrag en gehoorzaamheid gezet worden. Dit nadat de pup zijn tweede inenting gekregen heeft. Tot de derde enting dient men openbare uitlaatplaatsen waar veel honden komen, te vermijden. Uw dierenarts kan u hierover uitgebreid voorlichten.
De juveniele fase, (jeugd) fase begint op de tiende week en duurt tot het tijdstip van seksuele rijpheid van de hond, meestal rond de leeftijd van 8 tot 12 maanden. Deze fase is uit verschillende delen opgebouwd.
De rangorde fase die loopt van de twaalfde tot en met de zestiende week, en de samenwerkingsfase in de periode die daar op volgt. De pup krijgt tijdens de rangorde fase zijn plaats in het roedel.
De pubertijd van de hond duurt 1 tot 3 maanden vanaf de eerste socialisatiefase.
De tweede socialisatiefase: leeftijd van 12 weken tot 6 maanden
Deze fase wordt ook wel de angstfase genoemd. De nieuwsgierigheid die de eerste socialisatieperiode kenmerkt, heeft plaatsgemaakt voor angst. De pup zal niet meer enthousiast de wereld tegemoet treden maar juist terughoudend zijn en vluchtgedrag vertonen. Het herstelvermogen na een vervelende ervaring is lang en in deze fase is de kans groot dat de pup blijvend bang blijft voor bepaalde dingen. De pup moet leren dat alle dingen waarmee hij al ooit geconfronteerd was, nu ook niet gevaarlijk zijn en dat er dus niets nieuws onder de zon is wat dat betreft. Dus alle fases goed doorlopen is erg belangrijk voor een juiste ontwikkeling van uw pup.
Volwassen fase. De hond is geestelijk volwassen vanaf een leeftijd van 24 tot 36 maanden, afhankelijk van het ras.